avatar

Монгол орны ан амьтан

2011-10-26, 17:02
Монгол орны амьтны аймагт хөхтөн 138, шувуу 434, загас 75, хоёр нутагтан 6, мөлхөгчид 22 зүйл, нугалмайгүйтнээс 13000 зүйл шавьж, бусад зөөлөн биетэн, хорхой, эгэл биетэн амьтад 516 зүйлийг бүртгээд байна.
Монгол орны Улаан номонд орсон амьтад:
Цөөвөр чоно /Сuon Alpinus Pallas/
Цөөвөр чоно нь хөхтөн амьтны аймгийн махчдын баг болох нохдын овогт багтдаг. Биеийн урт 100 орчим см, сүүл, 50 см, Африк, Азийн өмнөд хэсэгт байдаг. Янгир, аргаль элбэгтэй хад цохиотой уулсаар байрладаг.Саарал чоноос биеэр бага, тод улаан, шаргал зүстэй, сагсгар сүүлтэй, сүрэглэн явдаг. Гөрөөс барьж иддэг. Алтайн ө...
avatar

Яагаад амьтанд сүүл хэрэгтэй вэ?

2011-10-26, 16:58
altСүүл-түшиг, тулгуур
Эртийн урьд цагт, олон сая жилийн өмнө газар дээр гүрвэл амьдарч байжээ. Тэдний дунд туулайнаас яльгүй том хэмжээтэй маш жижигхэн амьтад тохиолддог байлаа. Зогсож байгаа өвс идэштэй үлэг гүрвэлийн «өвдгөнд» арай чуу хүрэх .
Догшин махчин гүрвэлүүд анхизавр, тиранозаврууд арай бага байжээ. Олон тооны гүрвэлүүд амьтдад зуршилт аргаар, яг л хүн шиг хоёр хөл дээрээ явдаг байсан нь гайхмаар юм. Энэ нь бүх талаараа тохиромжтой, яагаад гэвэл урд савруунууд нь чөлөөтэй учраас түүгээрээ биеэ хамаалж дайрч, хоол хүнсээ олж авч болох байв. Асар том хүнд нүсэр гүрвэлүүд хоёр хөл ...
avatar

Молекул гэж юу вэ?

2011-10-26, 16:55

Молекул

Молекул гэж тогтвортой, цахилгаан цэнэггүй, хүчтэй молекул (ковалент) холбоогоор тодорхой бүтэцтэй болгож холбогдсон хоёр буюу түүнээс дээш тооны атомыг хэлнэ. Органик хими, биохимийн шинжлэх ухаанд харин молекул гэсэн нэрийг цэнэгт органик молекул, биомолекул зэрэг өргөн хүрээнд хамруулдаг. Молекул-кинетик онолоор молекул гэсэн нэрийг найрлагаас нь үл хамааруулан ямар ч хийн бөөмд хэрэглэдэг. Энэхүү тодорхойлолтоор бол ганц атомт инертийн хийнүүд ч молекулд тооцогдоно.
Молекул нь ганц элементийн атомуудын холбоо (ж.нь. хүчилтөрөгч, O2) эсвэл өөр өөр элементийн атомуудын холбоо (...
avatar

Ширхэгт урагмал

2011-10-26, 16:54

Ширхэгт ургамал

Монголд  ширхэгт ургамалд  орох олсны овог, хөвөнтийн овгийн ургамал байна. Ургах орчин голын эргийн сөөгөн шугуй, уужуу ам, хавцал сайрын зах, дэрсэн шугуй, хад чулуурхаг хажуу, нураг хад, асга хадны ёроол, мөн хагалсан газар суурингийн орчим бусад тарималтай хамт  тархаж зам, суваг шуудуу, тарьсан талбайд ургана.  Эдгээр овгийн ургамлаар даавуу хийхэд ашиглах ба хүнсний ашигтай ургамал ч бий.
Олсны овог (Cannabaceae):
Дэлхийд хоёр төрлийн нийт 4 зүйл олс тропик субтропикийн бүс нутгаар голлон тархдаг бөгөөд манай оронд 3 зүйл ургана. Эгц босоо ба авирдаг иштэй, нэг ба...
avatar

Бактери гэж юу вэ?

2011-10-26, 16:51

Бактери

Бид өдөр тутам хамгийн их ордог газар бол ариун цэврийн өрөө байдаг билээ. Өдөр тутмын амьдралын салшгүй хэсэг болсон тэр л газар хамгийн цэвэрхэн орчин байх ёстой. Гэвч бид ариун цэврийн өрөөнд хамгийн их учирдаг аюулыг өөрсдөө бий болгодог. Энэ бол бактери. Сүүлийн жилүүдэд бактери вирусын гаралтай өвчлөл ихэсч байгаа нь ч зарим талаараа үүнтэй холбоотой байдаг байна. НҮБ-аас 2006 онд гаргасан судалгаанаас үзэхэд дэлхий дахинд жил бүр 2 сая хүн суултуураас гаралтай бактери, вирусын гаралтай өвчнөөр өвчилсөн гэсэн албан ёсны дүн гарсан байна. Энэ нь бидэнд аюулын харанга ойрхон...